Brede Vorming pakt het Podium!

Pieter Baay, Anouk Saleming & Bart van Rosmalen (Onderwijs124)

We gaan op ontdekkingstocht en duiken via persoonlijke verhalen, muziek en oefeningen in het concept Onderscheidend Verbinden. Hoe kan dit richting geven aan het onderwijs? Want het gemeenschappelijke, dat wat we delen als we met elkaar werken als klas of team, zit niet alleen in gesproken woorden, beoogde doelen of gemaakte afspraken. Onder die laag speelt van álles mee dat van invloed is op goed werk. Kunnen alle individuele stemmen klinken? Wanneer wordt samen aanwezig zijn ook echt gezamenlijk? Hoe kan een schurend gesprek een voedend gesprek worden?

Pieter: “Het fascinerende van dit woordpaar is dat het elkaar versterkt: als mensen zichzelf laten zien, kan dat de verbinding ten goede komen. Dat vergt oefening, want durf ik dat eigenlijk wel? Ben ik aanspreekbaar op wat mij aanspreekt?”  

Met dit thema eren we Stadsschouwburg De Harmonie en hun 150-jarig jubileumthema “Ontmoeten & Verbinden”. Ook mbo-instelling Firda stelt Onderscheidend Verbinden centraal in haar ambitie om onderwijs met een interlevensbeschouwelijk karakter te verzorgen. Onderwijs124 maakt werk-, gespreks- en omgangsvormen die eigenheid én samenspel stimuleren.

Anouk, Bart en Pieter werken binnen Onderwijs124 samen aan praktijkinnovatie in het mbo. Anouk Saleming (theatermaker en schrijver) en Bart van Rosmalen (lector HKU, theatermaker en cellist) brachten als duo drie poëziebundels uit en treden regelmatig samen op. Op het snijvlak van kunst en professionalisering weten zij hoofd, hart en handen van deelnemers te raken. Pieter Baay (onderzoeker, praktijkinnovator Onderwijs124) is een duizendpoot in zijn werk; in samenwerking met 30+ mbo-instellingen innoveert hij met alle groepen van studenten (bijv. ‘Rotterdam Ontmoet Urk’) tot en met bestuurders (bijv. Kwaliteitsnetwerk).

Stéphanie Reijntjens-Boons & friends | Firda

Of je nou sneakers, sandalen of hakken draagt: in deze fitnessruimte ben je welkom en je sportkleding kun je thuis laten. Onder leiding van jouw mentale fitness-gids ontdek je de weldaad van interlevensbeschouwelijke balansoefeningen, het voeren van goede gesprekken op het scherpst van de snede en het gedachtegoed van interlevensbeschouwelijk onderwijs.

In deze fitnessruimte draait het niet alleen om het vergroten van je eigen souplesse, het gaat ook over ruimte tussen jouw levensvisie en die van de ander.

Disclaimer: meedoen kan leiden tot mentale flexibiliteit!

Jobbe Holtes & Inge Hekman

Vanuit het Fries Museum, omringd door kunst, maak je kennis met kijkonderwijs. Jobbe Holtes en Inge Hekman laten je kijk-routines ervaren als training van zelfbewustzijn, empathisch vermogen en creativiteit. Je ontdekt de kracht van open vraag structuren. Door bewust kunst te kijken en bespreken, ontdek je dat mensen heel verschillende achtergronden hebben en daarmee heel diverse levensvisies. De ander soms niet begrijpen is geen reden tot paniek, het is eerder een ervaring die bijdraagt aan onze democratie en maatschappij.

In de workshop ervaar je en bespreken we kijkervaringen én hoe je verschillende methoden kunt gebruiken in je onderwijspraktijk. Dat nodigt vast uit tot het lezen van het boek: ‘Voorbij de kunst – Anders kijken naar kunst met jongeren’ van Jobbe Holtes en Yotka Kroeze.

Theatercollectief Illustere Figuren presenteert Democrazy: Een Theatrale Verkenning van
Democratie in de Europese Unie. Democrazy is een mix van theaterscenes en een interactieve parlement-game, een spel waarin de studenten zelf besluitvormers zijn. Het spel biedt geen simpele antwoorden, maar moedigt studenten aan om na te denken over democratische uitdagingen in een veranderende wereld en hen bagage te geven voor actieve deelname aan het democratisch proces.

Dit theaterproject biedt een verrijkende ervaring voor de jonge denkers, dromers, doeners en beslissers van het mbo.

Tijdens de Brede Vorming Parade krijgen wij een voorproefje: een XXL try-out om te ervaren, bespreken én de reacties van studenten op een theatervorm van dichtbij mee te maken.

Kike de Jong (CIBAP) & Marita Coppes (Windesheim)

Hoe werken we sámen aan vraagstukken rondom mentale gezondheid en prestatiedruk onder jongeren? Met studenten als gelijkwaardig onderzoekers?! Kike de Jong en Marita Coppes delen hun ervaring met engagency. Een aanpak waarin studenten eigenaarschap en zingeving ervaren door hun deelname. Sterker nog: dit onderzoeksproject blijkt een enorme impact te hebben en leidt tot een cultuurverandering binnen de school. De aanpak verbindt ‘sense of belonging’ aan ‘sense of purpose’ en maakt gebruik van maakkracht en verhalende werkwijzen.

In deze sessie beleef je onderdelen van de methode en verken je kansen van Engagency voor Brede Vorming van mbo-studenten!

Albertje Nieuwenhuis & Elly Posthuma (Drenthe College)

De amplitie-benadering staat steeds meer in de belangstelling. Het is een andere manier van kijken, want bij amplitie draait het juist om het bevorderen van vitaliteit. Dit in tegenstelling tot wat we vaak doen: handelen wanneer het eigenlijk al te laat is, zoals het behandelen of voorkomen van de negatieve gevolgen van werkstress.

Amplitie is iets dat echt letterlijk in je DNA moet gaan zitten. Het is iets waar je als organisatie of school samen met je medewerkers en studenten aan werkt. In deze amplitie proeverij nemen Elly Posthuma en Albertje Nieuwenhuis je graag mee in deze werk- en denkwijze.

Saar Frieling, Rob van der Poel & Willemijn van Woerkum (NIVOZ)

Wat is jouw repertoire om telkens opnieuw het goede te doen, op het juiste moment, ook in de ogen van de student, je collega of het team waar je bij hoort? En hoe zit dat in een kader als breedvormend onderwijs?

In deze workshop maken we een parallel tussen de ervaring van het maken van een kleine schildering en de ervaring van het dagelijks werk. De dynamiek tussen structuur en ruimte, sturing en vrijheid, stress en ontspanning, vastpakken en loslaten, vorm en inhoud; in de praktijk van het onderwijs is dit alles aan de orde van de dag.

Mathijs de Jong & Alinda Kiel (Firda)

Bob Mannaart (Firda)

Tijdens deze interactieve workshop werken we met brieven van Seneca (Romeins staatsman, schrijver en filosoof). Daarbij gaan we in op hedendaagse onderwerpen als tijdbeheer, ware vriendschap, oordeel van de massa en de waarde van filosofie. We beginnen kort met een inleiding op Seneca’s leven en de stoïcijnse leer, gevolgd door levendige interviews. Met behulp van ‘tegendenken’ en het ‘Wiel van Succes’, verken je in duo’s relevante gedachten en inzichten. Ontdek de magie van deze eeuwenoude adviezen anno 2024!

Bob werkt op Firda en beoefent praktische filosofie met zijn mbo-studenten.

Désirée Bierlaagh & Leanne Terbeek (mboRijnland)

Er is vandaag de dag héél veel mogelijk en ongelofelijk veel kennis voorhanden. Het is de paradox van onze tijd dat dit niet leidt tot meer houvast, maar een beroep doet op het vermogen om te gaan met niet-weten. Want je kunt nu eenmaal niet alles meer weten en toch moet je handelen. Durf je dan te vertrouwen op je praktische wijsheid? En hoe geef jij jouw kleur aan je beroep, zodat je geboeid door het vak en met plezier blijft werken? Tijdens deze sessie spelen we met deze vragen.

Martha Andela & Rosanne van der Woude (Firda)

Welkom bij onderwijs-reisbureau MDT!

Een MDT-reis (MDT staat voor Maatschappelijke Diensttijd) biedt kansen voor avontuurlijk onderwijs, want in een MDT krijg je de kans je talenten te ontdekken, nieuwe mensen te ontmoeten en iets te bij te dragen om de wereld mooier te maken. Allemaal goede redenen om het klaslokaal te verruilen voor de wereld erbuiten.

Nieuwsgierig? Klop aan bij onze MDT caravan voor een mini-avontuur en beleef MDT!

MDT: een beetje voor jezelf én een beetje voor de ander.

Susanne Leenders (Rijn IJssel) & Kim Vijfhuize (Het Produktief)

In een samenwerking stappen is altijd spannend.
We brengen allemaal onze eigen achtergrond mee.
Onze eigen verzameling talenten, waarden, wensen en weerstand.
Een verzameling die zeer waardevol kan blijken.
En waardevolle verzamelingen…. daar bouw je een tentoonstelling van.

Welkom in het meemaak Museum der Samenwerking, waar we samen onderzoeken uit welke bouwstenen de verzameling dit keer bestaat!

Menno Wierdsma (Firda)

Sommigen zeggen dat de geschiedenis zich herhaalt, anderen houden het erop dat zij rijmt. We kunnen er in ieder geval van leren. Tijdens deze wandeling neemt practor Duurzaam Denken Duurzaam Doen Menno je mee op een wandeling langs de geschiedenis van het leven op Aarde. Rijmen de uitdagingen die onze verre voorouders daarbij tegenkwamen ook met de onze? Wat kunnen we leren van de innovaties die levende organismen hebben ontwikkeld om met hun uitdagingen om te gaan?

Christian de Kraker (Alfa-college)

Toekomstdenken is ontzettend handig om de snel veranderende wereld te begrijpen en te navigeren. Het helpt ons om flexibel te zijn en ons aan te passen aan onverwachte situaties. En het fijne is: toekomstdenken is te leren! Dat gaan we doen door te na te denken over stages in het mbo:  hoe zien die er in de toekomst uit?  Zijn stages in de toekomst vrij van discriminatie? Zijn er straks gelijke kansen voor alle studenten? We gaan het samen ontdekken tijdens de interactieve workshop ‘toekomsten van stage.’

Anne Graswinckel (Arcadia)

Hoe kan een living lab burgerschap eruit zien? Anne Graswinckel onderzocht met Merlijn Twaalfhoven en cultuurprofielscholen uit heel Nederland hoe burgerschap en brede vorming op een actieve en betekenisvolle manier kan worden ingevuld.

Tijdens de workshop ontdek je, door het zelf te doen, hoe jij met de studenten een eigen living lab kan invullen. We zetten anders kijken, durven voelen, helder denken en gewoon maken in als onderzoekstools. Zo verkennen we wie jij bent, hoe samenleven werkt en hoe je je verbindt aan vraagstukken uit de wereld. Welke bruisende stip zet jij op de horizon?

Ira Judkovskaja (theatermaker en programmaleider, 150 jaar Harmonie)

Hoe kom je met elkaar in gesprek na en door een gezamenlijke belevenis, wat voor impuls kan de thematiek van een voorstelling geven aan beeldvorming van jonge mensen? In een gesprek met docenten en studenten kijken we terug en vooruit.

Samen met studenten van de opleiding Pedagogisch Medewerker keken we de theaterhit en Rockopera Jezus Christ Superstar. In de voorbereiding op dit theaterbezoek werden de studenten bijgepraat over de inhoudelijke geschiedenis van de voorstelling. Zowel vanuit het bijbelverhaal als vanuit het theaterstuk. Dat gebeurde gezamenlijk door een theatermaker en een docent godsdienst.

De Harmonie is een plek voor beleving en ontmoeting. Juist voor jonge mensen. Na de zomer wordt de samenwerking tussen Firda en De Harmonie voortgezet en uitgebreid. Studenten krijgen de mogelijkheid om via een (zelfgekozen) theaterbezoek, workshops en gesprekken aan de hand van de voorstellingen hun lessen burgerschap en levensbeschouwing te verrijken.

Ellen Deckwitz (auteur)

‘de dichter zegt niet gewoon wat hij bedoelt, hij zegt precies wat hij bedoelt’.

Ja! We hebben meer poëzie nodig in het onderwijs! Met een beetje meer poëzie in ons onderwijs, kunnen we ontsnappen aan de platheid van het efficiëntie- en effectiveitsdenken. Hoezo afvinkbare leerdoelen?!

Behalve dat een gedicht lezen leuker is dan notulen of een rapport, gaat het vooral om de manier waarop een dichter kijkt, de verwondering, de ambiguïteit. Laten we deze ronde met elkaar kijken welke aanwijzingen Ellens boeken (zoals ‘Olijven moet je leren lezen’) bieden voor het taalregister en repertoire van onderwijsprofessionals.

Koen Vos (Firda)

Things are not difficult to make;

what is difficult
is putting ourselves
in the state of mind
to make them.

– Constantin Brancusi (1876-1957)

De afgelopen zes jaar heeft Koen Vos als practor Brede Vorming ‘onderwijsdingen gemaakt’.
Tijdens een slotacte geeft hij ons een kijkje in de wijze waarop hij zichzelf en anderen in ‘the state of mind’ heeft gebracht, om deze ‘dingen’ te kunnen maken waarin elementen terug te vinden zijn uit de wereld van Kunst, Cultuur, Praktische Levensbeschouwing en Filosofie.
Het is een verhaal waarin Koen ons meeneemt in zijn persoonlijke versie van “Leer jezelf het leven door’, hier en daar aangevuld met doorkijkjes over de doorwerking ervan op het onderwijs.